Szkliwo jest tkanką pokrywającą zębinę, to warstwa o grubości do 1400 μm. To najtwardsza tkanka ludzkiego organizmu i jednocześnie nieodnawialna, nie ma możliwości regeneracji. Zadaniem szkliwa jest ochrona zęba przed uszkodzeniem mechanicznym, termicznym oraz bakteryjnym. O twardości szkliwa decyduje jego budowa z materii nieorganicznej, jaką są kryształki dwuhydroksyapatytu, które stanowią ok. 98% składu, pozostała część to związki organiczne oraz woda.
Odwapnienie szkliwa
Odwapnienie szkliwa polega na jego demineralizacji. Objawia się w postaci białej plamki widniejącej na powierzchni zęba. Ten etap zmian inicjuje chorobę próchnicową i jest jeszcze odwracalny. Szkliwo można leczyć bez borowania zęba. Odwapnienie szkliwa występuje u dzieci i dorosłych, ponadto jest dość częstym zjawiskiem u osób noszących aparaty ortodontyczne oraz protezy.
Odwapnienie szkliwa – przyczyny
Bezpośrednią przyczyną odwapnienia szkliwa jest próchnica wywołana niedoborem minerałów, w szczególności wapnia. Za ten stan odpowiada nieprawidłowa dieta, a przede wszystkim nadmiar węglowodanów prostych w postaci cukrów, które stanowią doskonałą pożywkę dla bakterii znajdujących się w każdej jamie ustnej.
Wskutek rozkładu cukrów powstają kwasy organiczne, które obniżają pH w jamie ustnej. Jak się okazuje wystarczy 10 min., by od momentu połknięcia słodkiego produktu pH w jamie ustnej obniżyło się do 5.0 – rozpoczyna się proces demineralizacji szkliwa. Następuje rozmiękczenie i wypłukiwanie ze szkliwa jonów wapnia. W szkliwie otwierają się pory a na jego powierzchni widoczna jest matowa plamka rozpoczynająca proces tworzenia się próchnicy.
Jeżeli do tego procesu dołączymy jeszcze nieprawidłową higienę jamy ustnej, próchnicę trudno zatrzymać. Tworząca się płytka bakteryjna powinna być usuwana ze szkliwa podczas szczotkowania zębów i nitkowania.
Odwapnienie szkliwa – leczenie
Leczenie odwapnienia szkliwa polega m.in na remineralizacji, poprzez zastosowanie preparatów fluorkowych o wysokim stężeniu. Taki zabieg wykonuje się w gabinecie dentystycznym. W domu dołącza się do tego żele i pasty fluorkowe. Zabiegi te mogą zatrzymać proces rozszerzania się próchnicy.
